Z Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. Z Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• ZAHİR

  (Zahr. dan) Kuvvetli deve. * Yardımcı, arka çıkan. * Geriden gelen kuvvet.

• ZAHİR

  Yüksek şeref. * Neşv ü nemâ bulup, gelişip, etrafa sarılıp sarmaşmış bitki.

• ZAHİR

  Engin denizler. * Taşkın, coşkun. * Semiz, tavlı ve bol olan.

• ZAHİR

  Parlak, parlayan. Hüsün ve safvet üzere olan.

• ZAHİR

  (Zuhur. dan) Görünen, âşikâr olan. Açık, belli, meydanda olan. * Görünüşe göre. * Şüphesiz. * Suret. Dış yüz. Görünüş. * Anlaşılan. * Meğer. Galiba. Zannederim. Elbette.

• ZAHİRE

  Dışarı fırlamış olan göz. * Günün yarısında devenin otlamaktan gelmesi.

• ZAHİRE

  (Zahâyir) Öğle vakitleri sıcaklığın çok olduğu vakitler.

• ZAHİRE

  (C.: Zevâhir) Parlak.

• ZAHİRE

  Anbarda saklanan yiyecek, hububat. Azık.

• ZAHİRE-İ ÂHİRET

  Ahiret azığı. Hayır ve iyilikler. Sâlih amel ve ibâdetler.

• ZÂHİREN

  Görünüşe göre. Meydanda olduğu gibi. Göründüğü gibi.

• ZÂHİRÎ

  (Zâhiriyye) Görünüşte olduğu gibi. Zâhire âit ve müteallik. Asıl ve hakiki olmayan. * Zâhiriyyun mezhebine âit olan. (Bak: Zâhir)

• ZÂHİRÎ MEZHEB

  Huk: Hanefî imamlarından İmam-ı Muhammed'in (El-Mebsut, El-Câmi-üs Sagir, El-Câmi-ül Kebir, Ez-Ziyâdât, Es-Siyer-üs Sagir, Es-Siyer-ül Kebir) nâmları ile mâruf olan altı kitabında münderiç bulunan mes'elelere denir. Buna "Zâhir-ür rivâyât mesâili" denir. İmam bu eserlerde kendi fıkhî görüşlerini değil, üstadları İmam-ı A'zam ve Ebu Yusuf'un akvâl-i fıkhiyesini zikretmiştir.

• ZÂHİRİYYAT

  Dış görünüşler.

• ZÂHİRİYYUN

  Görünüşe göre hükmedenler. İç yüzünü, hakikatını iyi bilmeyenler. Ehl-i zâhir olanlar. * İlm-i Kelâm'da: Nassların zâhir mânalarına göre hüküm çıkaran ve te'vil ve tevcihten geri duranlar ve tarafdarları.

• ZÂHİR-PEREST

  f. Bir şeyin iç yüzüne, hakikatına kıymet vermeyip görünüşüne kıymet veren. Dış yüzüne ehemmiyet veren. İç yüzüne aldırış etmeyip, hakikatını bilemeyen.

• ZÂHİT

  (Bak: Zâhid)

• ZAHK

  Hastalıktan dolayı tilkinin tüyü dökülüp derisi açılması.

• ZAHL

  Öç. İntikam almak. * Düşmanlık, adâvet etmek, kin tutmak.

• ZAHM

  Yara, ceriha.

• ZAHM

  İri.

• ZAHM

  Galebe etmek. * Omuz vurmak. * Sıkıştırmak. * Tazyik.

• ZAHMDAR

  f. Yaralı, mecruh.

• ZAHME

  f. Vurma, darbe. * Yara, ceriha. * Üzengi kayışı.

• ZAHMET

  Sıkıntı, eziyet. Yorgunluk. * Zor, güç.

• ZAHMHURDE

  f. Mecruh, yaralı.

• ZAHM-İ TÎG

  Kılıç yarası.

• ZAHM-İ ZEBAN

  Dil yarası.

• ZAHMİN

  f. Yaralı, mecruh.

• ZAHMKÂR

  f. Yaralayıcı, yara açan.

• ZAHMNAK

  f. Yaralı, zahmzede, mecruh.

• ZAHMRES

  f. Yara açan, yaralayıcı.

• ZAHMZEDE

  f. Yaralı. Mecruh.

• ZAHR

  (C.: Zuhur-Ezhâr) Binek devesi. * Kuş yeleklerinin kısa tarafı. * Kara yolu. * Sırt, arka. * Yüksek yer. * Kur'an'ın lâfz-ı şerifi. * Haber.

• ZAHR-I GAYB

  Gıyabında, kendisi hâzır olmadan.

• ZAHR-I KALB

  Kuvve-i hâfıza. Ezber kuvveti. Ezbere.

• ZAHRÎ

  (Zahriyye) Arkaya âit, arka ile alâkalı. * Bir kâğıdın arkasına yazılan yazı, şerh.

• ZAHZAH

  Uzak, baid.

• ZAHZAHA

  İkrar etme, uzaklaştırma. * Uzak, baid olma.

• ZAİ'

  Yayılmış olan. Dağılmış olan. Herkesçe bilinen şey.

• ZA-İ MU'CEME

  Rı harfinden ayırd etmek için ze harfine verilen bir isim.

• ZAİB

  Eriyici, eriyen.

• ZAİD

  Artan. Fazlalık. İlâve olunmuş. * Lüzumsuz, gereksiz. * Gr: Te'kid için söylenen. * Mat: Müsbet işareti, artı. (+) (Bak: Harf-i zâid)

• ZAİF

  (Za'f. dan) Güçsüz, iktidarsız, kuvveti az, kuvvetsiz, tâkatsız. Kansız. Gevşek, tenbel.

• ZAİF

  Kalp, eksik akçe.

• ZAİK

  Tadan, tadıcı, lezzet alan. Zevklenen.

• ZAİKA

  (Zevk. den) Tatma, tad alma. Tad alıcı kuvvet, tad duyurucu hassa.(Hakiki ehl-i şükrün ve ehl-i hakikatın ve ehl-i kalbin kuvve-i zâikası, Rahmet-i İlâhiyenin matbahlarına bir nâzır ve bir müfettiş hükmündedir. Ve o kuvve-i zâikada taamlar adedince mizancıklarla nimet-i İlâhiyyenin envâını tartmak ve tanımak; bir şükr-ü manevî suretinde cesede, mideye haber vermektir. İşte bu suretle kuvve-i zâika yalnız maddî cesede bakmıyor, belki kalbe, ruha, akla dahi baktığı cihetle midenin fevkinde hükmü var, makamı var. S.)

• ZAİL

  (Zâile) Geçen, geçici.Devamlı olmayan. Tükenen.

• ZAİLAT

  (Zâil. C.) Zâil olan şeyler.

• ZÂİLÂT-I FÂNİYE

  Gelip geçici olanlar, bir hâlde durmayıp gidenler.