T Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. T Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• TAYRURE

  Uçmak.

• TAYS

  Çok adet. * Yer yüzünde olan toprak ve süprüntü. * Nesli çok olan karınca ve sinek.

• TAYSEL

  Çok miktar. Fazlaca.

• TAYTAN

  Yaban sarımsağı.

• TAYTAVA

  Bağırtlak kuşuna benzeyen alaca bir kuş. (Yüzü beyaz, başı kara olur.)

• TAYY

  Bükmek, sarmak, dürmek. * Kaldırmak. * Geçmek. * Açmak. * Çıkarmak. Bir haberi ketmetmek. Kasten açtırmak. * Atlama, üzerinden geçme.

• TAYYAN

  Balçık yapan kimse.

• TAYYAR

  Deniz dalgası.

• TAYYAR

  Uçan. Uçucu. Uçma kabiliyeti olan. Havaya kalbolup gaib olan.

• TAYYAŞ

  Aceleci hafif kimse. * Hilebaz kimse.

• TAYYETMEK

  Silmek. Kaldırmak. * Mc: Uzun zaman veya mesafeyi az zamanda geçip aşmak.

• TAYY-I ZAMAN

  Zamanı ortadan kaldırmak. Çok uzun bir zamanı pek kısa olarak görmek ve yaşamak. Meselâ: Kur'an-ı Kerimde beyan edilen "Ashab-ı Kehf" mağarada 309 sene kaldıkları halde, kendileri yarım gün veya bir gün kadar kaldıklarını söylemişlerdir. (Bak: Bast-ı zaman)

• TAYY-İ MEKÂN

  Mekânı ortadan kaldırmak. Bir şahsın bir anda muhtelif yerlerde görünmesi.

• TAYY-İ MERATİB

  Birden üst mertebeye geçmek. Birden mertebeleri aşıp, geçip gitmek.

• TAYYİB(E)

  İyi, hoş. İyi davranış. Temiz. * Hz. Peygamber'e (A.S.M.) Cenab-ı Allah (C.C.) en güzel kokular vermiştir. Bu yüzden kendisine Tayyib denilmiştir. * Fık: Helâlin her türlü şüphelerden uzak, saf ve temiz kısmına denir.

• TAYYİBÂT

  (Tayyibe. C.) Bütün güzel sözler, güzel mânalar, harika güzel cemaller. * Bütün kâinat yüzünde cemalleri görünen ezelî Esma-i Hüsnâ'nın cilveleri.

• TAZ

  f. Koşma, koşuş.

• TAZ'

  Gayretsiz olmak.

• TAZACCU'

  Gevşek davranma, üşenme.

• TAZACCUR

  Sıkıntı. İç sıkılma.

• TAZAFFÜR

  Galip olmak, yenmek.

• TAZALLÜL

  (Zıll. den) Gölgelenme, gölgede olma, gölge altına girme.

• TAZALLÜM

  Bir haksızlıktan sızlanmak. Şikâyet etmek. * Birinin hakkını veya malını gasbetmek. * Mazlum olmak. * Zulmü kendi nefsine isnad etmek.

• TAZALLÜMÂT

  (Tazallüm. C.) Yanıp yakılmalar, sızlanmalar.

• TAZALLÜM-İ HÂL

  Kendine yapılan bir hâlden, hareketten dolayı sızlanmak. Hâlinden şikâyet etmek.

• TAZAMMUD

  Yaranın merhemli bezle sarılması.

• TAZAMMUN

  İhtiva etmek. İçine almak. İçinde başka şeyleri havi olmak. Muhit olmak. * Tazmini kabul etmek. Kefil olmak. * Man: Lâfzın, mevzuu olduğu mânanın cüz'üne delâlet etmesi.

• TAZANNÜN

  (Zann. dan) Sanma, zan ile iş görme, delilsiz hükmetme.

• TAZARRU'

  Bir şeye gizlice yaklaşmak. * Kendi kusurlarını bilip kibirden vaz geçip tevâzu ile yalvarmak.

• TAZARRU'EN VE HUFYETEN

  Gizlenip saklanarak.

• TAZARRUF

  Zarafet. * Zariflik taslama. İncelik göstermek. Külfetle zarif olmak.

• TAZARRU'KÂRANE

  f. Tazarru ederek. Tazarru etmek suretiyle.

• TAZARRUR

  (Zarar. dan) Zarar ve ziyâna uğrama.

• TAZAVVU'

  Bir şeyin güzel kokusunun etrafa yayılması.

• TAZAYYUK

  (Zîk. den) Sıkışma, daralma.

• TAZAYYÜF

  Meyletmek, eğilmek, yönelmek.

• TAZE

  f. Yeni kesilmiş, bayatlamamış, taravetli, buruşmamış. * Yeni duyulan, henüz ortaya çıkan. * Kuru olmayan, yeşil. * Genç, körpe.

• TAZEGÎ

  f. Tazelik, yenilik, körpelik. * Gençlik.

• TAZENDE

  f. Koşucu.

• TAZFİR

  Galip etmek. * Tırnaklaşmak.

• TAZHİR

  (Zahr. dan) Arkaya atma. Arkaya bırakma veya bırakılma. İhtimâl.

• TAZİ

  (C.: Tâziyân) Araplar.

• TA'ZİB

  Azab verme. Eziyet etme. Men eylemek.

• TA'ZİB

  Davarları gece yabanda otlatıp eve getirmemek.

• TA'ZİBÂT

  (Ta'zib. C.) Eziyetler, tâzibler, azablar.

• TA'ZİB-İ RUH

  Can sıkma.

• TAZ'İF

  İki kat, kat kat etmek. Ziyade etmek. Bir kat daha artırmak. Çoğaltmak. * Zayıf addetmek.

• TA'ZİL

  Azletme. İşinden çıkarma.

• TA'ZİL

  (C.: Ta'zilat) Ayıplama.

• TA'ZİM

  Hürmet. Riayet. İkramda bulunmak. Bir zât hakkında büyük sayıldığına delâlet edecek surette güzel muâmelede ve hürmet ifade eden tavırda bulunmak.