A Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. A Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• ABE

  İşaret, alamet. * Cemaat, topluluk.

• ABE'

  Kıymet. Ehemmiyet. Meta'.

• ABECE

  Ahmak kimse.

• ABED

  Hayâ etmek. Arlanmak. * Hışım etmek, kızmak. * Uyuz hastalığı.

• ABEDE

  (ÎÂbid. C.) İbadet edenler. Âbidler. Tapanlar.

• ABEDE-İ ESNAM

  f. Puta tapanlar. Putperestler. Heykele baş eğenler.

• ABEKET

  (C.: Abekât) Tâne, az şey. * Tuluk içinde kalan yağ bakiyyesi. * Ekmek parçası. * Yılan başı dedikleri ufacık akça boncuk.

• ABEL

  (C.: Abâl) Yassı ve enli yaprak.

• A'BEL

  Ak, beyaz. * Ağaç yaprağının dökülmesi.

• A'BEL

  (C: A'bile) Çok sert taş ki, kırmızı, beyaz veya siyah renkli olur. * Taşlık dağ.

• AB-ENDAM

  f. Güzellik. Güzel endam.

• AB-ENDAZ

  Su mühendisi.

• ABERASYON

  Fr. Sapma.

• ABERAT

  (Abre. C.) Göz yaşları.

• ABES

  Oyuncak kabilinden faydasız ve boş amel. Lüzumsuz ve gayesiz iş. Tesadüfi. (Bak: Gaye)

• ABES

  Davarın kuyruğunda kuruyup kalan bevl ve ters.

• ABESE

  (Abs. den) Çehresini çattı, sureti kerih oldu (meâlinde).

• ABESE İRCA

  Mantık ve matematikte bir isbat şeklidir. Bir hükmün doğruluğunu isbat için, bu hükmü inkâr eden diğer hükmün yanlışlığı isbatlanır. Meselâ: Allah'ın varlığının inkâr edilmesinin imkânsızlığını veya abesiyetini göstermek, Allah'ın varlığını isbat yollarından biridir. Bu, "Abese irca" yolu ile isbat şeklidir.

• ABESE SURESİ

  Kur'an-ı Kerim'de sekseninci surenin ismi olup, Mekke-i Mükerreme'de nazil olmuştur. Saliha Suresi, Sefere Suresi de denilir.

• ABESİYAT

  (Abes. C.) Faydasız ve boş şeyler.

• ABESİYYUN

  Kâinatın ve hâdiselerin başı boş, faydasız ve gayesiz, kendi kendine, Haliksız olduğuna inanmak isteyen bâtıl yoldaki felsefeciler. Zamanımızda Ekzistansializm "Varoluşculuk" adı altında yeniden ortaya çıkan bir varlık ve hayat felsefesidir. İki kola ayrılmıştır. Bunlardan uluhiyeti inkâr edenler, hayatın, varlığın ve insanın var oluşunu abes ve gayesiz sayan ehl-i dalâlet fırkalarından biridir. Hristiyanlık dünyasında bunlara karşı çıkan ikinci kısım ise: Allah'a inanılmazsa herşeyin abes olacağını, bu sebeple Allah'a inanmanın zaruriliğini müdafaa etmektedirler.(Kâinatı abes ve gayesiz itikat eden felâsife-i abesiyyun gibi kendilerini başıboş, hikmetsiz, gayesiz, vazifesiz, Haliksız mı zannediyorlar? Acaba gözleri kör olmuş, görmüyorlar mı ki, kâinat baştan aşağıya kadar hikmetlerle müzeyyen ve gayelerle müsmirdir. Ve mevcudat, zerrelerden güneşlere kadar vazifelerle muvazzaftır. Ve evamir-i İlahiyyeye müsahharlardır.S.)

• ABEY-SERAN

  Fesliğen. * Şiddetli emir. Şer ve mekruh nesne. * Bir dikenli ağaç.

• AB-GAH

  Fr. Havuz, küçük göl, su biriken yer. * Tıb : Karnın kaburga kemikleri kıkırdağı ve kısa kaburgalar altında olan kısmı. Böğür.

• AB-GİNE

  Fr. Billur. * Ayna. * Kılınç. * Göz yaşı. * Şişe, sürahi, kadeh.

• AB-GİR

  f. Suyun biriktiği yer, havuz. * Dokumacılıkta kullanılan fırça.

• AB-HANE

  f. Abdest bozacak yer. Helâ, tuvalet.

• ABHER

  Nergis çiçeği, * Dolu kap.

• AB-HURDE

  f. Su içen.

• AB-I ÂBİSTENÎ

  Nebatların beslenip büyümesi için zaruri olan su ve yağmur. * Gebeliğe sebep olan su, meni.

• AB-I ADÂLET

  Doğruluğun ve adaletin feyz ve bereketi.

• AB-I BÂDE-RENG

  Kanlı göz yaşı.

• AB-I BESTE

  Buz. * Mc : Billur, sırça.

• AB-I CİĞER

  Ciğer suyu. * Göz yaşı.

• AB-I ÇEŞM

  Göz yaşı.

• AB-I DEHÂN

  Ağız suyu, salya.

• AB-I HAYAT

  Kan. Ebedî hayata sebep olan hayat suyu (diye tâbir edilen) bu kelime, edebiyatta : "çok güzel ifâde, lâtif söz, parlaklık, letâfet" mânalarında geçer. * Tas : Aşk-ı hakiki, aşk-ı ilâhi, ilm-i ledün, mârifetullah'tan kinayedir. Âb-ı Hızır, âb-ı hayvan, âb-ı beka gibi isimlerle de söylenir.

• AB-I HUFTE

  Durgun su. * Buz. * Billur. * Kınında bulunan kılınç.

• AB-I HURDENÎ

  İçme suyu. İçilir su.

• AB-I KEVSER

  Kevser âb-ı hayatı. Kevser letâfeti.

• AB-I LEZİZ

  Leziz, tatlı su.

• AB-I MUSAFFÂ

  Temizlenmiş, tasfiye edilmiş su. Saf su.

• AB-I REVAN

  Akar su. * Kalpteki ferahlık.

• AB-I RÛY

  Yüz suyu, şeref, haysiyet, nâmus.

• AB-I ŞOR

  Acı su. * Göz yaşı.

• AB-I YAH

  Buzlu, soğuk su.

• AB-I ZEN

  f. Küçük havuz. * Su birikintisi. * Yumuşak, lâtif sözlerle hatır alan ve bu manâda emir. (Bak : Avzen)

• ABIK

  Sebebsiz olarak sahibi yanından kaçan köle.* Civa. (Hg)

• ABÎ

  Çekinen. * Tiksinen. * Sakınan. * Nazlanan.

• ABÎ

  Kurban payı.

• ABÎ

  f. Ayva. * Suda yaşayan ve suda meydana gelen. * Çok mâvi.