B Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. B Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• BELİD

  (Belâdet. den) Ahmak, sersem, bön, budala.

• BELİGANE

  f. Beliğcesine, düzgün ve fasih olarak.

• BELİĞ

  Edb: Belâgatli kimse. Meramını tamamen, noksansız ve güzel sözlerle anlatmağa muktedir olan. * Kâfi derecede olan. Yeter olan.

• BELİL

  Islanmış olan şey. * Serin ve yağmurlu rüzgâr.

• BELİNOGRAF

  Fr. Telefon hatlarıyla fotoğraf, şekil ve yazıyı uzak mesafeye nakleden cihaz.

• BELİTA

  Kamış kap.

• BELİYYAT

  (Beliyye. C.) Felâketler. * Gamlar. Kederler.

• BELİYYE

  (C.: Beliyyât) Belâ. Müşkilât. Musibet. Âfet. Tasa. Keder.

• BELK

  Kapı açmak. * Ak ile kara alaca olma. * Büyük terazi.

• BELKA'

  Alaca. Alaca bacaklı olan at.

• BELKA'

  Tenha çöl. Harap ve boş yer. * Yazı. * Yalan yere yemin etmek. * Su, süt gibi boğaz ıslatan şeyler. * Bir hurma cinsi.

• BELKAA

  Şam vilâyetinde bir yerin adı. * Kara ile ak alaca nesne. * Parlak nesne.

• BELKIS

  Süleyman (A.S.) zamanında, Yemen'de Sebe şehrinde hükümet süren Himyerîlerden bir melikedir. Süleyman (A.S.) bunu Filistin'e çağırdı, geldi ve iman etti. (Bak: Taht-ı Belkıs)(Hz. Süleyman (A.S.) Taht-ı Belkısı yanına celb etmek için, vezirlerinden bir âlim-i ilm-i celb dedi: "Gözünüzü açıp kapayıncaya kadar sizin yanınızda o tahtı hazır ederim" olan hâdise-i harikaya delalet eden şu âyet $ ilââhir... İşaret ediyor ki: Uzak mesafelerden eşyayı aynen veya sûreten ihzar etmek mümkündür. Hem vâki'dir ki; risaletiyle berâber saltanatla müşerref olan Hz. Süleyman (A.S.) hem mâsumiyetine, hem de adaletine medar olmak için pek geniş olan aktar-ı memleketine bizzat zahmetsiz muttali olmak ve raiyetinin ahvalini görmek ve dertlerini işitmek, bir mu'cize sûretinde Cenab-ı Hak ihsan etmiştir. Demek Cenab-ı Hakk'a itimad edip Süleyman'ın (A.S.) lisan-ı ismetiyle istediği gibi, o da lisan-ı istidadiyle Cenab-ı Hak'tan istese ve kavanin-i âdetine ve inayetine tevfik-i hareket etse; ona dünya bir şehir hükmüne geçebilir. Demek taht-ı Belkıs Yemen'de iken Şam'da aynıyla veyahud sûretiyle hâzır olmuştur, görülmüştür. Elbette taht etrafındaki adamların suretleriyle beraber sesleri de işitilmiştir. İşte uzak mesafede, celb-i sûrete ve savta haşmetli bir sûrette işaret ediyor. S.)

• BELKİ

  Umulur, ihtimal, olabilir. * Hattâ. * Kat'iyyetle. Dahi. Şüphesiz.

• BELL

  Yaş etmek. Islatmak. * Ulaştırmak. * Hastanın sağlamlaşması.

• BELLET

  (C.: Bilel) Cisimlerin yüzeyinde olan yaşlık, ıslaklık.

• BELMA

  f. Faydasız, faydası olmayan. İri ve kaba şey.

• BELSEK

  Elbise değdiğinde yapışıp ayrılmayan bir ot.

• BELT

  Kesmek.

• BELTA'

  Her hususta hazakati ve feraseti olan.

• BELTAH

  Kişi nefsini yere vurmak.

• BELTEM

  Akılsız kimse. * Peltek adam.

• BELÛ

  (Bel'. den) Çok yiyici, obur.

• BELUL

  Kurtulma. Hastalıkdan, marazdan kurtulma. Halâs olma.

• BELÛS

  f. Tevazu, mahviyet. Hileci. Hile, yalan, dolan.

• BELÛT

  Bot: Meşe ağacı. * Meşe ağacının meyvesi olan palamut.

• BELV

  (Belvâ) Dert, çile. Musibet. Zahmet. * İmtihan, tecrübe.

• BELVAZ

  f. Çıkıntı. Duvardan dışarı doğru çıkan direğin ucu.

• BELVE

  Belâ.

• BELY

  Mahvolmak. * Belirsiz olmak.

• BELYAD

  f. Nakışsız, sade kostüm.

• BELZİ

  Muhkem, güçlü, sağlam deve.

• BEM

  Bazı sıfatlara katılarak mübalağa beyan eder.

• BEMBEYAZ

  Her tarafı beyaz, çok beyaz.

• BEN

  (Bak: Ene) t. Psk: Şuurlu kişiliğimiz. Başlangıçta çocuğun benliği şuurlu değildir. Kendisini başkasından ayıramaz. Fakat canlı olarak ihtiyaç ve istekleri vardır. Benin bu şuursuz haline "alt ben" denir. Kendisi ile başkası arasındaki farkı anlamaya, münasebetler kurmaya, düşünmeğe başlayınca şuurlu kişiliği, beni ortaya çıkar. Ben, kendi menfaatına gördüğü, haz duyduğu herşeyi ister. İsteklerine kendisi için tehlikeli, acı verici gördüğü yerde, yani yine kendisi için sınır koyar. Başkalarını hesaba katmaz. Ahlâk ve din terbiyesiyle ben, her istediğini yapmaması gerektiğini öğrenir. Vicdan ve namus duygusuna sahip olur. Böylece "üst ben" mertebesine ulaşır. İsteklerini dizginlemesini öğrenir. "Alt ben"in had, sınır tanımayan arzularıyla din ve ahlâkın benliğimizdeki sesi durumunda olan "üst ben" arasında bir zıddiyet ve çatışma vardır. Ben, bu ikisi arasında ahenkle denge kurmaya çalışır. Bir suç ve günah işlediğinde benlikte suçluluk duygusu uyanır. Bundan kurtulmak için en küçük bahane ve şüphelere yapışır. Ve ahlâk ve dinî esasları inkâra yönelir. Bu sebeple her günahta küfre giden bir yol açılır. İslâm terbiyesi alan bir insanın benliği meşru sınırlarda Allahın emir ve rızası dairesinde kalır. Günah sınırlarına varmaz. Benin mahiyeti hakkında felsefî ve psikolojik muhtelif görüşler vardır. Henüz benliğin mahiyeti açıklanamamıştır. İslâm açısından bu mevzuda yazılan en esaslı yazı Risale-i Nurlardan Ene ve Zerre Risalesi'dir.

• BENADIK

  (Bunduk. C.) Yuvarlak kurşunlar. * Fındıklar.

• BENADİR

  (Bender. C.) Ticaret yerleri. Ticareti işlek limanlar.

• BENAM

  Parmak ucu.

• BE-NAM

  f. Meşhur. Namlı. Mütemayiz. Seçkin. Mâlum bir isimle tesmiye edilen.

• BENAN

  Parmak uçları. Parmaklar.

• BENANE

  (C: Benân-Benânât) Parmak başı.

• BENÂT

  (Bint. C.) Kızlar. * Bebekler.

• BENÂT-I Bİ'SE

  Musibetler, belâlar, felâketler, âfetler.

• BENÂT-ÜD DEHR

  Âfetler. * Zahmetler.

• BENÂT-ÜL ARZ

  Pınarlar, ırmaklar.

• BENÂT-ÜR RÜŞDE

  Nikâhlı kadından doğan evlat.

• BENÂT-ÜS SADR

  Endişe. * Hayal. * Kederler.

• BENAVER

  f. İri, büyük çıban. Kan çıbanı.

• BENBEL

  f. Ekşi şey. * Ekşi elma.

• BENC

  Türkçede "benek" adı verilen bir ot cinsidir ve tohumuna "bezr-ül benec" derler.