K Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. K Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• KELİL(E)

  Körleşmiş. * Az gören, donuk gören göz. Uzağı veya yakını iyi göremiyen göz. Miyop veya hipermetrop göz. * Kesmez olan âlet. * Çakal. * Yorulmuş kişi, yorgun kimse.

• KELİM

  Yaralı kimse. * Konuşulan kimse.

• KELİM

  Kendine söz söylenilen, kendine hitab olunan. * Hz. Musa'nın (A.S.) bir ünvanı. * Söz söyleyen, konuşan. İkinci şahıs. * Yaralı kimse.

• KELİM

  (Kelime. C.) Kelimeler, kelâmlar, lâkırdılar.

• KELİMAT

  (Kelime. C.) Kelimeler, kelâmlar, sözler.

• KELİMAT-I NAHVİYE

  Nahv ilmine âit kelimeler. Cümle teşkilinde mânâya tesir eden harfler ve kelimeler.

• KELİMAT-I TAKDİRİYYE

  Takdir edici sözler.

• KELİM-DEST

  f. Olgun kimse.

• KELİME

  Gr: Mânası olan en küçük söz veya cümlenin yapısını teşkil eden unsurlardan birisidir. Kelime, isim, fiil ve harf olmak üzere dilbilgisinde üç kısma ayrılmıştır. "Bir tek söze" kelime denir.

• KELİME-İ HAMKA

  Ahmakça söz.

• KELİME-İ MENHUTE

  Aslı iki kelime olan bir tâbirin bir kelime ile söylenişi: "El Hamdüllilâh" yerine "Hamdele" söylenmesi gibi. "Bismillâh" yerine "Besmele" denmesi gibi.

• KELİME-İ ŞEHÂDET

  şehâdet ifâdesini hülâsa eden (Eşhedü en Lâ ilâhe illâllah ve eşhedü enne Muhammeden abduhu ve Resuluh) cümlesi.

• KELİME-İ TAYYİBE

  Allah ve Resulullah kelâmı. Dua, niyaz ve salâvatlar gibi kelâmlar. Meselâ (Sübhânallah velhamdülillah ve Lâilâhe illâllah vallahü Ekber) kelime-i tayyibedir.

• KELİME-İ TEVHİD

  Tevhid-i İlahîyi ifade eden "Lâilahe illallah Muhammedür Resulullah" cümle-i kudsiyesidir. (Bak: Tevhid)(Bütün esmâ-i hüsnânın ifâde ettiği mânalar ile bütün sıfât-ı kemaliyeye, Lâfza-i Celâl olan "Allah" bil'iltizam delâlet eder. Sair ism-i haslar yalnız müsemmâlarına delâlet eder. Sıfatlara delâletleri yoktur. Çünki sıfatlar müsemmâlarına cüz olmadığı gibi aralarında lüzum-u beyyin de yoktur. Bu itibarla ne tazammunen ve ne iltizamen sıfatlara delâletleri yoktur. Amma Lâfza-i Celâl bil'mutâbakat Zât-ı Akdese delâlet eder. Zât-ı Akdes ile sıfât-ı kemaliyye arasında lüzum-u beyyin olduğundan, sıfatlara da bil'iltizam delâlet eder. Ve keza, Uluhiyet ünvanı sıfât-ı kemaliyeyi istilzam etmesi ism-i has olan "Allah"ın da o sıfâtı istilzam ettiğini istilzam ediyor. Ve keza, "Allah" kelimesi de, nefiyden sonra sıfatlar ile beraber düşünülür. Binaenaleyh "Lâilâhe illâllah" kelâmı, esmâ-i hüsnânın adedince kelâmları tazammun ediyor. Bu itibarla, şu kelime-i tevhid kelâmı, delâlet ettiği sıfatlar itibariyle bin kelâm iken bir kelâm oluyor. "Lâ Hâlika İllallah", "Lâ Fâtıra, Lâ Râzıka, Lâ Kayyume İllâllah" gibi... Binaenaleyh, terakki etmiş olan zâkir bir zât, bu kelâmı söylerken içindeki binlerce kelâmları söylemiş oluyor. M.N.)

• KELİMULLAH

  Cenab-ı Hakk'ın hitab eylediği zat (meâlindedir). Hazret-i Musa'nın (A.S.) bir ünvanıdır. Çünkü O, Tur-u Sina'da Cenab-ı Hakk'ın kelâmını, hitabını duymak mazhariyetine erişmiştir. * Resul-i Ekrem (A.S.M.) mi'rac-ı şerifinde Cenab-ı Hak ile tekellüme mazhar olduğundan bir ismi de Kelimullah'tır.

• KELİNG

  f. Şaşı.

• KELK

  f. Koltuk (insanda).

• KELKÂHYA

  Mc: Vazifesi olmayan şeylerle alâkadar olan. Her şeye karışan.

• KELKEL (KELKÂL)

  (C.: Kelâkil) Göğüs, sadr.

• KELL

  (C.: Külul) Ağırlık. * Yorgunluk. * Ufak taneli yağmur. * Yetim. * Semizlik, besililik. * Cibinlik dedikleri ince örtü.

• KELLA

  Geminin durup demirlediği yer.

• KELLÂ

  Öyle değil. Aslâ.

• KELLAB

  İt tutan kimse. Köpeğe av tâlim eden kimse.

• KELLE

  f. Kafa, baş. * Ekinlerde başak. * Baş gibi yuvarlak olan nesne.

• KELLEPUŞ

  f. Başa giyilen şey. * Bir cins başörtüsü.

• KELLİT (KİLLİT)

  Sırtlanın yataklandığı inin ağzını kapattıkları taş.

• KELLUB

  (C.: Kelâlib) Kerpeten. * Çengel.

• KELM

  (C.: Külum-Kilâm) Cerâhat.

• KELS

  Hamle etmek. Cür'et etmek.

• KELSEME

  Cem'olmak, toplanmak.

• KELT

  Ahmaklık. * Toplamak.

• KELUL (KELÂL-KELÂLE)

  Kütelip kesmez olmak. * Göz nuru zayıf olmak. * Çocuğu ve anası olmayan şahıs.

• KELZ

  Cem'etmek, toplamak.

• KEM

  f. Az, noksan, eksik. * Kötü. Fenâ. Ayarı bozuk. * Fakir, hakir.

• KEM

  Gr: Ne kadar? Kaç? (Mikdar için soru ifâdesinde kullanılır.) (Farsçada: Çend)

• KEM GÖZ

  Kötü niyetle bakan göz.

• KEMÂ

  (Ke ile Mâ edatlarından mürekkebdir) "Gibi" mânâsına gelir.

• KEMÂ BİŞ

  f. Aşağı yukarı. Takriben.

• KEMÂ Fİ-L-EVVEL

  Evvelki gibi.

• KEMÂ Fİ-S-SÂBIK

  Eskisi gibi.

• KEMÂ HİYE

  (Kemâ hüve) Onun gibi, nitekim, olduğu gibi.

• KEMÂ HİYE HAKKUHÂ

  Gereği gibi.

• KEMÂ HÜVE-L-MUTAD

  Mutad olduğu ve alışıldığı üzere.

• KEMÂ KÂNE

  Eskiden olduğu gibi, eski tarzda.

• KEMÂ KÂNE Fİ-S-SÂBIK

  Eskisi gibi, eskisindeki gibi.

• KEMA YENBAGÎ

  İcabettiği gibi, uygun olduğu üzere, lâyıkı gibi.

• KEMÂ-HÜVE

  (Bak: Kemâ hiye)

• KEMAİN

  (Kemin. C.) Pusuya gizlenmiş adamlar.

• KEMAKL

  (Kem-akl) Aklı kıt. Ahmak, ebleh.

• KEMAL

  Kâmillik, olgunluk. Olgunlaşma. Erginlik. Bütün güzel sıfatlarla muttasıf olmak. Fazilet. * Değer, baha. * Fazlalık. * Sıdk ile yapılan güzel iş.