A Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. A Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• AKVERİN (AKVERİYAT)

  Büyük belâlar, musibetler, âfetler.

• AKVES

  Sıkıntılı an. * İhtiyarlıktan beli bükülmüş kimse. Kamburu çıkmış ihtiyar kişi.

• AKVET

  (C.: Ukâ) Hallaç masurası.

• AKVET

  Evin ortası. Evin çevresi.

• AKVİYA

  (Kavi. C.) Sağlam ve güçlü olanlar. Kuvvetliler.

• AKY

  Koyu olan ve birbiri üstüne sağılmış olan koyun sütü.

• AKYA

  Lüfer azmanı denilen iri cins bir balık.

• AKYUVAR

  (Bak: Küreyvât-ı beyzâ)

• AKZ

  Atâ, bahşiş.

• AKZA

  Kadılıkta ve fıkıh ilminde daha ileri, daha bilgili.

• AKZEF

  Çok iftira atan. Çok kazifte bulunan. (Bak: Ekzef)

• AKZEL

  Çok aksak; pek fazla topal.

• AKZEM

  Zayıf.

• AKZER

  Necis ve murdar nesne.

• AKZİYE

  (Kaza. C.) Hükümler. Kararlar. * Tam cümleler.

• ALA

  Bahşişler. Lütuflar. Nimetler. İhsanlar.

• ALA

  f. Kirleten, kirli yapan.

• ALA

  İtl. İtalyancadan gelen tabirlerin başında bulunup (usulünce, tarzında) manasını ifade eder. Meselâ: Alaturka $: Türk tarzında gibi.

• ALA

  Yükseklik. Büyüklük. şeref. şan.

• A'LA

  Daha iyi. Pek iyi. En yüksek. Ziyâde ve mürtefi olan.

• ALÂ

  Gr:Arabçada harf-i cerdir. Buna isim diyen de olmuştur. Müteaddit mâna ile kelimenin başına getirilir; manevî istilâ ve tefevvuk bildirmek için ekseriyâ mecrurunu istilaya delâlet eder. Bazan mecrurunun mukabiline müstâli olur. (maa) gibi müsahabet için gelir. (lâm) gibi tâlil için olur. Mücaveze için olur. Harf-i cer olan (min) mânâsına ve zarfiyyet için ve harf-i cer olan (bâ) mânâsına isim olur. "yukarıda" manasına gelir. * Üstünde, üzere.

• ALÂ HİDE

  Tek başına, münferiden, ayrıca.

• A'LÂ SURESİ

  Kur'an-ı Kerim'in seksenyedinci suresi olup Mekke-i Mükerreme'de nâzil olmuştur.

• ALA VECH-İ ÎCAZ

  İcâz yolu ile.

• ALABALIK

  t. Akıntısı sert olan soğuk ve tatlı sularda bulunan bir cins leziz balık.

• ALABANDA

  İtl. Gemilerde dümeni tam sancağa veya iskeleye kırma, yahut geminin bir tarafındaki toplara ateş etme kumandası. * Mc:Şiddetle kınama ve azarlama.

• ALACA BAYRAK

  Tar:Ondördüncü Yeniçeri Bölüğüne verilen ad.

• A'LA-D DERECAT

  Derecelerin en alâsı, en yükseği.

• ALA-EYYİ-HAL

  Herhâlde, mutlaka, elbette, her nasıl olsa.

• ALAF

  (Elf. C.) Binler.

• ALÂ-FETRETİN

  Daim olmayarak, fasıla ile.

• ALAFRANGA

  İtl. Frenk tarzında olan, Fransız usulü.

• ALAİK

  (Alayık) Münâsebetler. Alâkalar. Mânialar.

• ALÂİK-İ DÜNYEVİYE

  Dünyevî alâkalar. İnsanı Cenab-ı Hakkın rızasından alıkoyan lüzumsuz işler.

• ALAİM

  İzler. İşaretler, deliller. (Bak: Alamet)

• ALÂİM-İ SEMÂ

  (Alâim-üs semâ) Al yeşil kuşak. (Bak: Kavs-ı kuzah)

• ALAK

  Kan. Kızıl veya koyu ve uyuşuk kan. * Yapışkan veya ilişken nesne. * Hayvanat. * Bir işe mülâzemet eylemek. * Husumet-i lâzime veya muhabbet-i lâzime. Aşk ve muhabbet eylemek. Bir işe başlayıp o işe devamlı olmak. * Bir şeye ilişip tutulmak. * Yapışkan, balçık ve çamur. * Kadının gebe kalması. * Pıhtılaşmış kan. * Sülük. (Kamus'tan hülâsa)

• ALAK

  Sakız.

• ALAK

  Zahmet, meşakkat gidermek.

• ALAK SURESİ

  Kur'an-ı Kerim'in doksanaltıncı suresinin adıdır. İkra' Suresi de denilir. Mekke-i Mükerreme'de nâzil olmuştur.

• ALAKA

  Kan pıhtısı. Uyuşuk kan.

• ALÂKA

  İlişik, rabıta, merbutiyet. * Gönül bağlama, sevgi, münasebet, taalluk, irtibat, mâlikiyet. Tasarruf. Müdâhale hakkı. Hisse. * Edb: Bir kelimenin hakiki mânâsından mecâzi mânâsına nakledilmesinin sebebidir. (Temiz ahlâklı, güzel huylu kimselere melek denildiği gibi.)

• ALÂKABAHŞ

  f. İlgi uyandıran. Alâka uyandıran.

• ALÂKADAR

  Alâkalı, münâsebetdar.

• ALÂ-KADR-İL-İMKAN

  Olabildiği kadar. İmkânı nisbetinde.

• ALÂ-KADR-İL-İSTİTAA

  Elden geldiği kadar, güç yettiği nisbetinde.

• ALÂ-KADR-İT-TAKA

  Güç yettiği kadar.

• ALÂ-KAVLİN

  Bir kavle göre. Bir rivâyete nazaran.

• ALAK-I DEM

  Kan pıhtısı, pıhtılaşmış kan.

• ALÂ-KÜLLİHAL

  İster istemez. Olduğu kadar. Her halde.(Ey insan düşün! Sen alâ küllihal öleceksin. L.)