H Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. H Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• HAMİYET-İ CÂHİLİYE

  f. Câhillikten gelen ırkçılık gibi bâtıl inanışları koruma gayreti. * Cenab-ı Hakk'ın ve Resul-ü Ekrem'in (A.S.M.) nehyettiği ve hak dine uymayan eski ve kötü inançları muhafaza gayreti.

• HAMİYET-KÂR

  f. Hamiyetli. Haysiyet ve şeref sahibi.

• HAMİYET-MEND

  (C.: Hamiyyet-mendân) f. Hamiyetli.

• HAMİYET-MENDÂNE

  f. Hamiyetlicesine. Hamiyetli olan bir kimseye yakışacak şekil ve surette.

• HAMİYET-MENDÎ

  f. Hamiyetlilik, hamiyetli oluş.

• HAMKA

  Ahmak ve budala kadın.

• HAMKE

  (C.: Humuk) Bit.

• HAML

  Saçak. * Büyük saçaklı halı.

• HAML

  Yük. * Sırtına yük alıp getirmek. * Kadının karnındaki çocuk. * İsnad. Yüklenme.

• HAMLE

  Hücum etme. Atılış, saldırış. Savlet.

• HAMLEC

  Bükmek.

• HAMLETMEK

  Yüklemek, zannetmek.

• HAMM

  Kuyuyu temizlemek. * Evi süpürmek. * Etin kokması.

• HAMM

  Çok sıcaklık, şiddetli hararet.

• HAMMADUN

  Çok hamdedenler. Çok çok şükür ve duâ edenler.

• HAMMAL

  (Haml. den) Bir ücret karşılığında eliyle veya sırtıyla yük taşıyan adam. * Mc: Kaba, görgüsüz, terbiyesiz.

• HAMMALİYYE

  Hamal ücreti.

• HAMMAM

  Banyo, hamam.

• HAMMAMÎ

  Hamam idare eden adam veya kadın. Hamamcı.

• HAMMAMİYYE

  Edb: Divan Edebiyatında giriş kısmı hamam eğlencesi tasvirine tahsis olunan kaside.

• HAMMAR

  Eşekçi.

• HAMMAR

  (Hamr. den) Şarap yapan veya satan kimse. Meyhaneci, şarapcı. * Tas: Mc: Mürşid, şeyh, kılavuz.

• HAMME

  (C.: Humm) Kaplıcanın sıcak suyu. * Kuyruk yağının kıkırdağı. * Kızdırmak mânasına mastar da olur.

• HÂMME

  Bir kişinin akrabası, yakınları. (Hâssa mânâsına da gelir, mukabili âmme'dir.)

• HÂMME

  (C.: Hevâmm) Haşerât-ı muzırra, zararlı böcekler. * Binek hayvanı.

• HAMMURABİ

  (Bak: Nemrud)

• HAMNANE

  Kene.

• HAMR

  Yüzmek.

• HAMR

  Ekşi. Şarap. İçki olup sarhoşluk veren şey. * Birine bâde içirmek. * Bir hususu söylemeyip setreylemek. Ketmeylemek. (L.R.)

• HAMRA

  (Müennes) Çok kırmızı, kızıl renk. * Şiddet ve meşakkatli geçen yıl. * Şiddetle olan ölüm. * Arap olmayan cinsten. * Yüzü kızarmış kadın.

• HAMS(E)

  Açlık. * Yaradaki şişin inmesi.

• HAMSE

  Beş (sayısı).

• HAMSE

  Mesnevi şekliyle yazılmış beş kitabdan ibaret bir takım demektir ki, böyle eser meydana getirmiş olanlara "Hamsenüvîs", yâhut "Hamseci" denilir. XII. yüzyıla kadar hamse-nüvîslik mutâd değildi. 1195'de vefat etmiş olan Genceli Şeyh Nizamî, manzum olarak beş kitab yazmış ve hepsine birden "penc genç", yâni "beş hazine" "ünvanını vermişti. Ondan sonra o yolda mesnevîler vücuda getirmek İran şâirlerince moda oldu. İran'ın Hüsrev-i Dehlevî, Mevlânâ Câmi gibi şâirleri hamse yazdılar. Çağatay şâiri Ali Şir Nevaî de Çağatay lehçesinde hamse tanzim etmiştir. Bizim lehçede ilk hamse yazan, daha doğrusu Şeyh Nizamî'nin hamsesini terceme eden Behiştî'dir. Bu Behiştî, İkinci Bayezid'in adamlarındandı. Yine bizim lehçemizle yazılmış birçok hamseler vardır. Ak Şemseddin'in oğlu Hamdullah Çelebi (Vefatı: M: 1508) Yusuf ve Züleyha, Leylâ ve Mecnun, Muhammediye, Mevlid-ün Nebi adlı hamseleri yazmıştır. (Edb. L.)

• HAMSE-İ ÂL-İ ABÂ

  (Bak: Âl-i Abâ)

• HAMSENÜVIS

  f. Hamseci, hamse yazan. Mesnevi tarzıyla beş kitabdan ibâret bir takım yazan kimse.

• HAMSÎN

  Elli. * Erbaîn denen kırk günlük kara kıştan sonra gelen elli günlük kış.

• HAMSUN

  Elli sayısı.

• HAMŞ

  Kaşımak. * Tırmalamak.

• HAMŞ

  Baldırı ince olan.

• HAMŞEK

  Mestin üstüne vurulan parça.

• HAMŞÜDE

  f. Bükülmüş, eğrilmiş.

• HAMT

  Şiddetli ve zahmetli olmak. * Çürümek. * Mütegayyer olmak, değişmek.

• HAMT

  Misvak ağacı. * Ekşimiş süt. * Koyunun derisini yüzüp kebap yapmak. * Gadap etmek, kızmak. * Kibirlenmek, tekebbürlenmek.

• HAMTA

  Üzüm çiçeğinin kokusu.

• HAMTAR

  Dolu kırba. * Yay kirişi.

• HAMUL

  (Haml. den) Sabırlı, metanetli, tahammüllü, dayanıklı kimse.

• HAMULANE

  f. Tahammüllü kimseye yakışır şekilde.

• HAMULE

  f. Yük. Yük taşıyan nakil vasıtalarının yükü.

• HAMULÎ

  Tahammüllülük, sabırlılık, dayanıklılık.

• HAMUM

  İç yağı.