İ Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. İ Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• İBANE

  Irak etmek, uzaklaştırmak. * Ayırmak. * İzhar etmek, göstermek.

• İBAR

  Eritilmiş kurşun. * (İbre. C.) İğneler, ibreler.

• İBARAT

  (İbare. C.) İbareler. Bir ifadeyi meydana getiren kelime ve cümleler.

• İBARATÜNA ŞETTÂ

  Bizim ibarelerimiz çeşit çeşittir, muhteliftir, dağınıktır.

• İBARE

  Helâk etmek.

• İBARE

  Bir fikri anlatan bir veya birkaç cümlelik yazı. Parağraf. * İbretli ders veren söz. (Bak: İbaret)

• İBARE-SENC

  f. Düzgün konuşan, akıcı söz söyleyen.

• İBARET

  Meydana gelmiş, toplanmış. Bir şeyden teşekkül etmiş. Bir şeyin aynı. Bir şeyin içindekini ve aslını beyan. Bir halden bir hale tecavüz eylemek. * Rüya tabir etmek.

• İBAS

  Kurutmak.

• İB'AS

  Yeniden yaratmak, göndermek. Hayat vermek.

• İBASE

  Tedkik ve teftiş etme.

• İBAT

  (İbt. den) Bohça, koltuğun altına alınan şey. Paket.

• İBATE

  Bir yerde barındırma. Gece yatırma.

• İBATE VE İAŞE

  Barındırma ve besleme.

• İBAVET

  Yabancı bir adamın bir çocuğa baba gibi olması, babalık yapması.

• İBB

  Zâyi ve telef etmek.

• İBBÂN

  Uygun zaman, vakit. Her şeyin mevsimi.

• İBBÂN-ÜL FÂKİHE

  Meyva mevsimi.

• İBCAL

  Büyük saygı, tâzim ve tekrim. (Bu mânâlarda kullanılırsa da tebcil şeklinde kullanılması doğrudur.)

• İBCAM

  Huzur ve rahatını bozma. Rahatsız etme.

• İBDA'

  (İbzâ') Parça parça etmek. * Sorulan şeye güzel cevab vermek. * Kandırmak. * Birisine, kâr tamamen kendine âit olmak üzere sermaye vermek.

• İBDA'

  Cenab-ı Hakkın âletsiz, maddesiz, zamansız, mekânsız yaratması ve icâdı. * Misli gelmemiş bir eser meydana koymak, icâd, ("İbda', ihdâs, ihtirâ, icâd, sun', halk, tekvin" kelimeleri birbirine yakın mânâdadırlar.) * Edb: Geçmişte benzeri olmayan şiiri söylemek.

• İBDA'

  İzhar etmek. Bir yerden diğer bir yere çıkmak. * Yaratmak. Nümunesiz şey yapmak.

• İBDAD

  Uzaklaştırma, teb'id. * Bir şeyi uzatma.

• İBDA-I SAN'AT

  Benzeri olmayan mükemmellikte san'at eseri. İbda' yapabilene mübdi', eserlerine bedi'a denir.

• İBDAL

  Değiştirmek. Tebdil ve tahvil eylemek. Birinin yerine diğerini getirmek.

• İBDAN

  Kısrak. * Câriye, kız veya kadın esir.

• İBEK

  f. Put, sanem, haç.

• İBER

  (İbre. C.) İbreler, iğneler.

• İBER

  (İbret. C.) İbretler, ders alınacak şeyler.

• İBGAZ

  (Buğz. dan) Buğzetme, nefret etme, hoşlanmama, sevmeme.

• İBHA

  Kesilme, inkıtâ'.

• İBHAC

  Sevindirme, sürur ve sevinç verme.

• İBHAH

  Sesini boğuk bir şekilde çıkarma.

• İBHAK

  Gözünü çıkarma, kör etme.

• İBHAL

  Kendi hâline bırakma, salıverme.

• İBHAM

  Mübhem, kapalı bırakmak. Belirsiz olmak. Muayyen olmayan. * Edb: Sözün kolayca anlaşılmayacak şekilde kapalı olması, vâzıh olmayışı. * Baş parmak.

• İBHAMAT

  (İbham. C.) Mübhem şeyler, açıklanmayan mes'eleler, üstü kapalı sözler.

• İBHAMVARÎ

  f. Belli etmeyerek, âşikâr surette tanıtmıyarak, gizli bir şekilde, mübhem olarak.

• İBHAR

  (Bahr. dan) Deniz yolculuğu.

• İBHİRAR

  Gece yarısı olma.

• İBİBİK

  Çavuşkuşu, hüdhüd.

• İBİK

  Horozun başındaki kırmızımsı bir renkte uzanmış et parçası.

• İBİL

  (Bak: İbl)

• İBİŞ

  Hımbıl, salak. * Orta oyunu ve kukladaki şahıslardan biri.

• İBKA

  Bâkileştirmek. Devamlı etmek. Azletmeyip yerinde bırakmak. Yerinde devamlı etmek. * Tayinleri her sene, bir sene müddetle yapılan memurlardan bu müddet bitmeden evvel hizmetleri beğenilenlerin yeniden bir sene için yerlerinde kalmalarına müsaade edilmesi. * Mc: Sınıfta bırakmak.(... Madem her şey elimizden çıkacak, fâni olup kaybolacak. Acaba bâkiye tebdil edip ibka etmek çaresi yok mu? deyip, düşünürken birden semavî sadâ-yı Kur'an işitiliyor... S.)

• İBKA

  Ağlatmak.

• İBKA FERMANI

  Tâyinleri bir sene müddetle yapılan memurların vazifelerinde devam edeceklerine dâir gönderilen ferman.

• İBKAEN

  İbka suretiyle.

• İBKAEN TA'YİN

  İşinden ayrılan bir memuru tekrar eski işine getirme.