İ Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. İ Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• İRŞADAT

  (İrşad. C.) İrşadlar. Hak ve hakikatı ve doğru yolu bildirmeler. İkazlar. (Bak: İrşad)

• İRŞAF

  Suyu yavaş yavaş ve yudum yudum içme.

• İRŞAK

  Bir şeye dik bakma. Dosdoğru etme.

• İRTA'

  Otlatma veya otlatılma.

• İRTA'

  Zoraki ve istemeyerek gülme.

• İRTAB

  Dikme veya dikilme.

• İRTAC

  Bir kimsenin sözünü kesme, konuşturmama. * Devamlı yağmur ve kar yağma. * Kapıyı örtme, kapama. * Kıtlık her tarafa yayılma.

• İRTAM

  Hatırlamak için parmağa iplik bağlama.

• İRTAT

  Tenbellik etme. Yerinden kımıldamama.

• İRTECEK

  f. Şimşek, berk.

• İRTİA'

  Düşünmek, istikbali düşünme.

• İRTİA'

  (Ra'y. den) Otlatma.

• İRTİAB

  (Ru'b. dan) Ürkme, korkma.

• İRTİAD

  (Ra'd ve Ri'd. den) Iztırablı ve sıkıntılı olmak. * Deprenme. Titreme.

• İRTİAF

  İleri geçme, ilerleme.

• İRTİAS

  Silkinme, sıçrama, deprenme.

• İRTİAS

  Küpe takma.

• İRTİAŞ

  Ra'şeye tutulma, titreme, sarsılma.

• İRTİAŞ-I MEST

  Sarhoş ve baygın titreyiş.

• İRTİBA'

  Bahar mevsiminde güzel bir yerde oturma.

• İRTİBAB

  Kokulu şeyler yapma. * Bir çocuğu büluğ çağına varıncaya kadar besleme.

• İRTİBAH

  Yükselme, yükseğe çıkma.

• İRTİBAK

  Çamura batma. * Dolanbaçlı konuşma. * Karışma. * Bir işi aksi veya ters gitme.

• İRTİBAK

  Karışık ve çapraşık bir işe girişme. * Karaca, geyik gibi hayvanların tuzağa düşmeleri. * Bir kazâya uğrama.

• İRTİBAL

  Bir malı çoğaltma. Bereketlendirme.

• İRTİBAS

  Perişan ve zor durumda kalma. * Pek karışık ve sıkışık olma.

• İRTİBAS

  Dağılma.

• İRTİBAT

  Bağlanmak, raptedilmek. Muhabbet, dostluk ve alâkadarlık. * Düşmana karşı cenk için hudutta at sahibi olmak.

• İRTİCA

  Geri dönmek. Ric'at etmek. Eski hayat tarzına dönmek.(İşte Kur'an'ın bu gibi kudsi kanun-u esasisine irtica namını veren bedbahtlar, vahşet ve bedeviliğin dehşetli bir kanun-u esasisi olarak kabul ettikleri şimdiki öylelerinin siyasetinin bir nokta-i istinadı şudur ki: "Cemaatin selâmeti için fert feda edilir. Vatanın selâmeti için eşhasın hukuku nazara alınmaz. Devletin siyasetinin selâmeti için cüz'i zulümler nazara alınmaz" diye bir tek câni yüzünden bir köyü mahvetmekle bin mâsumun hakkını nazara almaz. Bir tek câninin yüzünden bin adamın kılınçdan geçmesini caiz görür. Bir adamın yaralanması ile binler mâsumu sıkıntıya verdirir. Ve ikiyüz adamı kurşuna dizilmesini o bahane ile nazara almaz. Birinci Harb-i Umumî'de üç bin adamın câniyane siyaset hatalariyle otuz milyon biçâre nev'-i beşer aynı harpde mahvedildiği gibi, binler misaller var. İşte bu vahşiyâne irticaın bu dehşetli zulümlerine karşı gelen Kur'an şakirdlerinin Kur'anın yüzer kanun-u esasîsinden $ âyetinin ders verdiği kanun-u esasisi ile adâlet-i hakikiyeyi ve ittihadı ve uhuvveti te'min etmeğe çalışan ehl-i iman fedakârlarına "mürteci" namını verip onları müttehem etmek, mel'un Yezid'in zulmünü, adalet-i Ömeriyeye tercih etmek misillü en vahşi ve zâlimane bir engizisyon kanununu, beşerin en yüksek terakkiyatına ve adaletine medar olan Kur'an'ın mezkûr kanun-u esasisine tercih etmek hükmündedir. Emirdağ L.) (Bak: Medeniyet, Mürteci')

• İRTİCA

  Ummak, ümidetmek, rica etmek.

• İRTİCAC

  Çalkanmak. Heyecana gelme. * Sarsıntı. Muztaribane hareket etmek.

• İRTİCAC-I DERYÂ

  Denizin kabarması, dalgalanması.

• İRTİCAF

  (Recfe. den) Sarsma, sarsıntı, çalkalama. Tahrik.

• İRTİCAÎ

  (İrticaiye) İrtica ile alâkalı.

• İRTİCAL(EN)

  Hazır cevaplılık. Düşünmeden ve birdenbire açıkça güzel söz veya şiir söylemek.

• İRTİCALİYYAT

  Düşünmeden, içinden doğarak söylenen sözler.

• İRTİCAM

  Birşey üstüste katlanma.

• İRTİCAN

  Adamın işi gücü bozulma.

• İRTİCAS

  Gök gürleme. * Top bürünme.

• İRTİCAZ

  Kısaltma, ihtisâr.

• İRTİDA

  (Ridâ. dan) Örtünme, bürünme.

• İRTİDA'

  Süt emmek.

• İRTİDA'

  Dinin yasak ettiği şeyleri yapmama, geri durma.

• İRTİDAD

  Din değiştirmekle mürted olmak. İslâmiyetten çıkarak dinsiz olmak. * Geri dönmek. (Bak: Mürted)

• İRTİDAF

  (Redif. den) Ardından gitme, ardına düşme, peşinden koşma.

• İRTİFA'

  Yükseklik. * Yukarı kalkmak. Kaldırmak. Terakki.

• İRTİFA ALMAK

  Öğle vakti, güneşin yüksekliğini ölçerek zamanı belirlemek. * Yükselmek.

• İRTİFAD

  Kazanma, kesbetme, kazanıp kâr etme.

• İRTİFAEN

  Yükseklikçe, yükseklik bakımından.

• İRTİFAK

  Bir yere dayanma. * (Kap) dolma. * İhtiyaç duyma. * Arkadaşlık etme. * Tıb: İki kemiğin hareketsiz kalmak üzere mafsallanması.