R Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. R Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• RIHLET

  (Bak: Rihlet)

• RIHTIM

  f. Gemilerin yanaşmalarına müsait şekle getirilmiş kıyı.

• RIHV (RAHV)

  Yumuşak.

• RIHVET

  Gevşek ve sölpük olma. Rahavet.

• RIKA

  Darbolunmuş dirhem.

• RIKA

  Üzerine yazı yazılan deri veya kağıt parçaları. * Kısa mektublar. * Yamalar. * İstidalar. Müzekkereler. Dilekçeler.

• RIK'A

  Kur'an-ı Kerim'in harfleri ile bir yazı çeşidi.

• RIKAK

  Yer yarığı.

• RIKK

  (C.: Erkâ) Kul, abd. * Kulluk, esirlik, kölelik, ubudiyet. * Yufka nesne.

• RIKKIYYET

  Kölelik, kulluk.

• RIŞK

  Atılan ok.

• RITANE

  Arap lisanından başka dille konuşmak.

• RITL

  (Bak: Ratl)

• RI'VE

  Depretmek.

• RIYY

  Suya kanmak. * Beni Amir vilâyetinde bir dağın adı.

• RIZA

  Memnunluk, hoşluk, razı olmak. * İstek, arzu. Kendi isteği.

• RIZA-CU

  f. Allah'ın rızasını arayan. Razı etmeyi gaye edinen.

• RIZA-DÂDE

  f. Razı olmuş, kabul etmiş.

• RIZAEN

  Razı olarak.

• RIZAEN-LİLLÂH

  Allah rızası için.

• RIZAM

  Büyük kaya parçası.

• RIZA-YI BÂRİ

  Allah'ın rızası.

• RIZA-YI İLÂHÎ

  Allah'ın kulundan memnun olması. Her hangi bir hareketinde mü'minin en yüksek derecesi.(Rıza-yı İlâhî ve iltifat-ı Rahmanî ve kabul-ü Rabbanî öyle bir makamdır ki; insanların teveccühü ve istihsanı, ona nisbeten bir zerre hükmündedir. Eğer teveccüh-ü rahmet varsa yeter. İnsanların teveccühü, o teveccüh-ü rahmetin in'ikası ve gölgesi olmak cihetiyle makbuldür. Yoksa arzu edilecek bir şey değildir. Çünkü kabir kapısında söner, beş para etmez. M.)

• RIZA-YI TARAFEYN

  İki tarafın isteği.

• RIZK

  Yiyip içecek şey. Maddi mânevi ihtiyaca lâzım nimet. Allah'ın herkese lütuf ve kısmet ettiği ve bekaya sebeb olan nimet.(Rızk-ı helâl, iktidar ile alınmadığına, belki iftikara binaen verildiğine delil-i kat'i; iktidarsız yavruların hüsn-ü maişeti ve muktedir canavarların dik-ı mâişeti; hem, zekâvetsiz balıkların semizliği ve zekâvetli, hileli tilki ve maymunun derd-i maişetle vücutça zaifliğidir. Demek rızık, iktidar ve ihtiyar ile mâkusen mütenasiptir. Ne derece iktidar ve ihtiyarına güvense, o derece derd-i maişete mübtelâ olur. S.)(Rızk ise; hayattan sonra ni'metlerin en büyük bir hazinesi ve şükür ve hamdin en zengin bir menbaı ve ubudiyet ve dua ve ricaların en cem'iyetli bir mâdeni olmasından, suret-i zâhirede müphem ve tesadüfe bağlı gibi gösterilmiş. Tâ her vakit Rezzak-ı Kerim'in dergâhına iltica ve rica ve yalvarmak ve hamd ve şükür şefaatiyle rızk istemek kapısı kapanmasın. Yoksa muayyen olsa idi, mâhiyeti bütün bütün değişecekti. Şâkirane, minnetdarane ricalar, dualar, belki mütezellilâne ubudiyet kapıları kapanırdı. Ş.)( $ sarahatiyle; ummadığı tarzda yaşayacak kadar rızkını bulacak. Çünki şu âyet taahhüd ediyor. Evet, rızk ikidir:Biri hakiki rızktır ki, onunla yaşıyacak. Bu âyetin hükmü ile o rızk, taahhüd-ü Rabbanî altındadır. Beşerin su-i ihtiyarı karışmazsa, o zarurî rızkı her halde bulabilir. Ne dinini, ne namusunu, ne izzetini feda etmeğe mecbur olmaz.İkincisi: Rızk-ı mecazîdir ki, su-i istimâlât ile hâcât-ı gayr-ı zaruriye hâcât-ı zaruriye hükmüne geçip, görenek belâsiyle tiryaki olup, terkedemiyor. İşte bu rızk, taahhüd-ü Rabbanî altında olmadığı için, bu rızkı tahsil etmek, hususan bu zamanda çok pahalıdır. R.N.)

• RIZVAN

  (Bak: Rıdvan)

• RİA

  Yüksek yer.

• RİA

  (Râî. C.) Çobanlar.

• RİAT

  (Rie. C.) Akciğerler.

• RİAYET

  İyi karşılamak, ağırlamak, hürmet etmek. * Uymak, tâbi olmak. * Otlamak veya otlatmak. * Hıfzetmek, korumak.

• RİAYETEN

  Saygı ve hürmet göstererek. Sayarak. Hürmet ederek. * Tâbi olarak.

• RİAYETKÂR

  f. Hürmetkâr, itaatkâr. Sevgi ve saygı gösteren.

• RİB'

  Sıtmanın bir gün tutup iki gün tutmaması ve dördüncü gün yine tutması.

• RİBA

  Tartısı ve ölçüsü belli olan bir malı aynı cinsten daha fazla olan bir mal ile, bir karşılığı olmaksızın, peşin olarak veya veresiye değiştirmektir. * Faiz. * Muamelede meşru miktardan tecavüz. * Bir şeyin artması, çoğalması. * Verilen borç para veya mal karşılığında kâr isteyip zarara ortak olmamak suretiyle hâsıl olan haram kazanç. (Bak: Faiz)

• RİBA

  Bahar evleri, çadırlar. Arazi. * Yaz yağmurları.

• RİBAB

  Arap kabilelerinden Zubeh, Sevr, Akl, Teym ve Ady denilen beş kabilenin adı.

• RİBABE

  Ahd, söz, yemin, misak.

• RİBAC

  Kanatlarının ortasında küçük kapısı bulunan büyük kapı.

• RİBAH

  (Ribh. C.) Kazançlar, kârlar, ticaretten elde edilen kârlar.

• RİBA-HAR

  f. Faizle para işleten, tefeci.

• RİBA-İ FAZL

  Tartılan veya ölçülen bir cins eşyanın kendi cinsi karşılığında fazlasıyla satılması. Meselâ: Bir kilo buğdayı aynı cins bir kilo yüz gramla değiştirmek gibi.(Beşerin hayat-ı içtimaiyesinde bütün ahlâksızlığın ve bütün ihtilâlâtın menşei iki kelimedir. Birisi: "Ben tok olduktan sonra başkası açlıktan ölse bana ne..." İkincisi: "Sen çalış, ben yiyeyim.." Bu iki kelimeyi de idame eden; cereyan-ı riba ve terk-i zekâttır. Birinci kelimenin ırkını kesecek tek bir devası var ki; o da vücub-u zekâttır. İkinci kelimenin devası hürmet-i ribadır. Adalet-i Kur'aniye âlem kapısında durup ribaya: "Yasaktır, girmeğe hakkın yoktur" der. Beşer bu emri dinlemedi, büyük bir sille yedi. Daha müdhişini yemeden dinlemeli. M.)(Ribanın kap ve kapıları olan bankaların nef'i, beşerin fenası olan gâvurlara ve onların en zâlimlerine ve bunların en sefihlerinedir. Âlem-i İslâm'a zarar-ı mutlaktır. Mutlak beşerin refahı nazara alınmaz, zira gâvur harbî ve mütecaviz ise, hürmetsiz ve ismetsizdir. M.)

• Rİ'BAL

  (Ri'bân) Arslan.

• RİBAT

  (C.: Ribâtât) Han gibi konaklanacak yer. Tekke. * Bağ, ip. * Sağlam yapı.

• RİBATET

  Kalb kuvveti. * Tahammül, sabır. * Kalbi sağlam olma.

• RİBATÎ

  Hancı, odacı.

• RİBBÎ

  (C.: Ribbiyyun) Büyük kalabalık.

• RİBBİYYUN

  (Rabb. dan) Âlimler, fakihler. * Büyük topluluk.

• Rİ'BE

  (C.: Riâb) Sihir.

• RİBET

  (C.: Riyeb) şüphelilik. şüpheye düşme.

• RİBH

  Kâr, kazanç. * Fâiz.