İ Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. İ Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• İKMAH

  Buğdayı un yapma. Buğday yetiştirme. * Kafa tutmak, kibir ve azametle karşı gelmek.

• İKMAL

  Tamamlamak. Bitirmek. Mükemmelleştirmek.

• İKMAL-İ NEVAKIS

  Eksiklikleri tamamlamak.

• İKMAL-İ NÜSAH

  Bütün sahifeleri tamam etmek, okuyup bitirmek.

• İKMAM

  Ağaçların tomurcuklanması. Çiçek tomurcuğu görünmesi. * Elbiseye yen yapmak.

• İKMAN

  Gizleme, saklama, örtme.

• İKNA'

  Kanaat vermek. Râzı etmek. Râzı edilmek. İnandırmak. İnandırılmak. * Ayakta iki tarafa bakmadan durmak.

• İKNAİYYAT

  İknâ etmek veya râzı etmek için söylenilen sözler.

• İKNAİYYAT-I HİTABİYYE

  Kelâm ilmine ait bir ıstılahtır. Zannî olan aklî delil demektir. Bürhanın aşağı mertebesidir. Aklı, muhalif fikirlerle karışmamış ve bürhanı anlayamayacak kimseler için kullanılır. İsbattan çok ikna vasfı taşır.

• İKNAN

  Örtme, saklama, gizleme.

• İKRA

  Kiraya verme.

• İKRA'

  Okutmak. "Oku" diye emretmek. * Selâm göndermek. Yakın gelmek. Ziyafet istemek.

• İKRAB

  Kederlendirme, hüzün verme.

• İKRAH

  İğrenmek. Tiksinmek. Bir işi istemiyerek yapmak. * Birine zorla iş yaptırmak veya muamele yapmak.

• İKRAHEN

  İstemiyerek, tiksinerek. Zorlanarak.

• İKRAH-I GAYR-İ MÜLCÎ

  Huk: Eskiden döğme ve hapis gibi yalnız keder ve elemi icab ettiren şeylerle vuku bulan ikrah.

• İKRAH-I MÜLCÎ

  Huk: Ölüm veya bir uzvun kesilmesi veya bunlara sebep olacak şiddetli döğme ile olan ikrah.

• İKRAH-I NÂKIS

  Huk: Dayak ve hapis gibi keder ve elemi gerektiren şeylerden meydana gelen mecburiyet.

• İKRAM

  Ağırlamak. Hürmet etmek. Saygı göstermek. * İltifat olarak bir şeyler vermek. * Bağış. * Hesap dışı verilen şey veya yapılan indirme, tenzilât. * Allah'ın lütfu ve ihsanı.(İkramın izharı, yani Allah'ın lütfu ve ihsanı olan ikramın izharı tahdis-i nimettir. İnsanın nefsi, Allah'ın lütfunu kendine isnad etmez. Çünkü kesbinin medhali yoktur.)

• İKRAMAT

  (İkram. C.) İkramlar, hürmetler, bağışlar.

• İKRAMEN

  İkram olarak. Ağırlama suretiyle. Hürmet, tazim ve saygı için.

• İKRAMİYE

  Hürmet ve mükâfat için verilen para veya hediye. * Memurlara maaş haricinde ve her sene belli bir zamanda verilen para. * Yapılan iyilik karşılığı olarak verilen hediye veya para. * Satıcı tarafından pazarlığın hâricinde olarak müşteriye yahut arada vasıta olana verilen şey. * Bazı teşekkül ve müesseselerin belirli zamanlarda, hisse sahiplerine kur'a çekerek dağıttıkları para.

• İKRAR

  Açıktan söylemek. Kabul ve tasdik etmek. Hakkı itiraf etmek. Karar vermek. Mukarrer kılmak. * Fık: Bir kimseye diğerinin kendisinde olan hakkını haber vermek.

• İKRAR Bİ-L KİTABE

  Bir kimsenin diğer bir kimseye olan borcunu kitabetle yani yazı ile tasdik etmesi. Tabirin mânası yazı ile ikrar'dır.

• İKRAR-I MARİZ

  Ölüm ânında iken edilen ikrar. Vasiyetname.

• İKRAZ

  Ödünç vermek. Borç vermek. * Kesip ayırmak.

• İKRAZAT

  Borçlar. Borç vermeler.

• İKSA

  Giydirmek. Giyecek vermek.

• İKSA'

  Kasvet. Sıkıntı vermek. Sıkıntı verilmek.

• İKSAD

  (Kesad. dan) Kesada düşürme, kesatlandırma.

• İKSAL

  (Kesel. den) Bezginlik ve bıkkınlık verme.

• İKSAM

  Çok miktarda mal alıp biriktirme. * Kökünü kırma. Hepsini silip süpürme.

• İKSAM

  Kasem etme, yemin etme, and içme.

• İKSAR

  (Kesret. den) Çoğaltma, fazlalaştırma, arttırma.

• İKSAR

  Bir şeyi yapmak imkânı varken yapmama.

• İKSAR-I KELÂM

  Çok söyleme, sözü uzatma, gevezelik etme.

• İKSAT

  Doğruluk ve hakkaniyet gösterme.

• İKSA-Yİ EYTAM

  Yetimlerin giydirilmesi.

• İKSA-Yİ KALB

  Gönül sıkıntısı, iç darlığı.

• İKSİR

  Çok te'sirli, her derde devâ sayılan mevhum cisim. Bir şeyin olmasına veya hastanın iyileşmesine sebeb olan ehemmiyetli madde. * Tıb: Oldukça şekerli ve kolayca alınabilen bir ilâç. * Eski kimyada: (Bazılarının söylediğine göre) kıymetsiz madenleri ve sair şeyleri altuna tebdile ve bütün hastalıkları gidermeye vesile olan ve öyle te'sirli farzedilen ilâç.

• İKŞİ'RAR

  Ürperme. Ürkmeden dolayı tüylerin diken diken kalkması ve derinin iğne iğne kabarması.

• İKTAB

  (Ketb. den) Yazdırma, dikte ettirme.

• İKTAM

  (Ketm. den) Gizleme, saklama.

• İKTAN

  Yapıştırma veya yapıştırılma.

• İKTAT

  Alçak sesle kulağa fısıldama.

• İKTIFA

  Arkasından gitme, ardına düşme, takib.

• İKTİBAS

  Bir söz veya yazıyı olduğu gibi veya kısaltarak almak. Birisinden ilmen istifade etmek. İstifade suretiyle almak, alınmak. * Söz arasında Kur'an-ı Kerimden veya Hadis-i Şeriftden veya başka makbul eserlerden bir cümlenin kâmilen veya kısmen az tasarruf ile veya tasarrufsuz alınması. * Ateş almak. * Ödünç almak.

• İKTİBASAT

  (İktibas. C.) İktibaslar, aktarmalar.

• İKTİBASEN

  İktibas suretiyle. Faydalanma yoluyla alarak. Parça alarak.

• İKTİDA

  Uymak, tâbi olmak. Birinin hareketini örnek alarak ona benzemeye çalışmak. İttiba etmek.