M Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. M Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• MEVLÂ-YI KERİM

  İkram sahibi olan Cenab-ı Hak (C.C.)

• MEVLEVÎ

  Mevlana Celaleddin-i Rumi Hazretlerinin tarikatından olan müslüman.

• MEVLEVİYYET

  Mevlevilik. Mevlevi tarikından olmak. * Mollalık. * Müderrislikten sonra gelen ilmiye sınıfından oluş. * Eyâlet kadılığı; yani, bir eyâletin bütün hukuki ve kazai işlerine bilfiil bakan kadı. "Mevâli" de denir.

• MEVLİD

  Doğma. Dünyaya gelme. * Doğulan yer veya zaman. * Peygamberimiz Hz. Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm'ın doğumunu anlatan manzum eser, dini manzume. (Bak: Süleyman Çelebi)

• MEVLİD-HÂN

  Mevlid okuyan.

• MEVLİM

  İncitip acıtan. Elem veren.

• MEVLUD

  Çocuk. Yeni doğmuş çocuk. * Birisinin doğması. * Mevâlid-i selâseden herbiri.

• MEVLUDAT

  (Mevlud. C.) Belirli bir zaman içinde doğanlar.

• MEVLUDÜN LEH

  Çocuk kendisinin olduğu tebeyyün eden, bilinen baba.

• MEVMAT

  (C: Mevâmi) Sahrâ. Çöl. * Yazı.

• MEVN

  Bir kimsenin zahmetini çekmek. * Nafakalarını vermek.

• MEVR

  Başka te'sirle bir şeyin dalga gibi gidip gelmesi. Çalkanmak. * Suyun yeryüzüne yayılması. * Hayvanlardan yün almak. * Yol, tarik. * Toz, gubar. * Rücu etmek, döndürmek.

• MEVRİD

  Varılan yer. Vasıl yeri. * Cadde. Yol. Tarik.

• MEVRİD-İ NASS

  Nass ile gelen mes'ele. Nass olan yer. Kat'i delil olan husus.

• MEVRUD

  (C.: Mevrudât) Gelmiş. Vürud etmiş. Gelen.

• MEVRUDÂT

  (Mevrude. C.) Gelen şeyler.

• MEVRUDE

  (C.: Mevrudât) Ulaşmış, gelmiş.

• MEVRUS(E)

  Vereseye âit olan. Miras edilmiş. Miras edilen eşya.

• MEVRUSAT

  Mirastan gelenler.

• MEVS

  Yıkamak.

• MEVS

  Ekmeği suyla ıslatmak.

• MEVS

  Yolmak. Traş etmek.

• MEVSIK

  İtimad etmek. Emniyet etmek. İnanmak. * Yemin. Sözleşme.

• MEVSİL

  (Vusul. den) Kavşak. Kavuşacak yer. * Ek yeri.

• MEVSİM

  (C: Mevâsim) Pazar yeri. * Arap pazargâhları. * Yılın dört kısmından biri. * Zaman. Vakit. Alâmet.

• MEVSİM BE MEVSİM

  Zaman zaman. Mevsimden mevsime, zamanı geldikçe.

• MEVSİM-İ HARİF

  Sonbahar, güz devresi.

• MEVSİM-İ SAYF

  Yaz mevsimi, yaz devresi.

• MEVSİM-İ ŞİTÂ

  Kış mevsimi.

• MEVSUF

  Vasıflanan. Bir sıfatla tavsif edilen. * Kendisinde bir sıfat mevcud olan, kendisine bir sıfat isnad edilmiş olan.

• MEVSUK

  Kendisine inanılır olan. Şâyân-ı itimad olan. * Sağlam. * Vesikalı. Delile dayanan hakikat.

• MEVSUKAN

  Sağlam, delile dayanır, itimad edilir şekilde.

• MEVSUKİYET

  Sağlamlık, gerçeklik. İnanılır hâl.

• MEVSUK-UL KELİM

  Sözlerine inanılır. Söylediği şeylere itimad edip güvenilir.

• MEVSUL

  Erişen. Vasıl olan. * Birleşmiş. Kendine başka şey vasıl olmuş olan. Bitirmiş. Vasledilmiş.

• MEVSULE

  Bitiştirilmiş.

• MEVSUM

  (Vesm. den) İşaretlenmiş, damgalanmış, nişanlanmış. * Ad verilmiş, isimlendirilmiş.

• MEVSUME

  Tamamen baştan aşağı süslü zırh. * Bahar yağmuru ile ıslanmış toprak.

• MEVSUT

  Ortada. Vasat olan.

• MEVT

  Ölüm. Âhirete göç. Dünyadan gitmek. * Mevt, mü'minler için dünya vazifelerinden ve imtihanından bir paydostur.(Sual: Furkan-ı Hakîm'de $ gibi âyetlerde: "Mevt dahi, hayat gibi mahluktur, hem bir ni'mettir." diye ifham ediliyor. Halbuki zâhiren mevt, inhilâldir, ademdir, tefessühtür, hayatın sönmesidir, hâdim-ül-lezzattır... Nasıl mahluk ve ni'met olabilir?Elcevab: "Birinci Suâl"in cevabının âhirinde denildiği gibi, mevt, vazife-i hayattan bir terhistir, bir paydostur, bir tebdil-i mekândır, bir tahvil-i vücuddur, hayat-ı bâkıyeye bir dâvettir, bir mebde'dir, bir hayat-ı bâkıyenin mukaddimesidir. Nasılki hayatın dünyaya gelmesi bir halk ve takdir iledir; öyle de, dünyadan gitmesi de bir halk ve takdir ile, bir hikmet ve tedbir iledir. Çünki, en basit tabaka-i hayat olan hayat-ı nebâtiyenin mevti, hayattan daha muntazam bir eser-i san'at olduğunu gösteriyor. Zira meyvelerin, çekirdeklerin, tohumların mevti tefessüh ile, çürümek ve dağılmakla göründüğü halde, gayet muntazam bir muamele-i kimyeviye ve mizanlı bir imtizâcat-ı unsuriye ve hikmetli bir teşekkülât-ı zerreviyeden ibaret olan bir yoğurmaktır ki, bu görünmeyen intizamlı ve hikmetli ölümü, sünbülün hayatiyle tezahür ediyor. Demek çekirdeğin mevti, sünbülün mebde-i hayatıdır; belki ayn-ı hayatı hükmünde olduğu için, şu ölüm dahi hayat kadar mahluk ve muntazamdır.Hem zihayat meyvelerin yahut hayvanların mide-i insaniyede ölümleri, hayat-ı insaniyeye çıkmalarına menşe' olduğundan; "o mevt, onların hayatından daha muntazam ve mahluk" denilir.İşte en edna tabaka-i hayat olan hayat-ı nebatiyenin mevti; böyle mahluk, hikmetli ve intizamlı olsa, tabaka-i hayatın en ulvisi olan hayat-ı insaniyenin başına gelen mevt, elbette yer altına girmiş bir çekirdeğin hava âleminde bir ağaç olması gibi, yer altına giren bir insan da, âlem-i berzahta elbette bir hayat-ı bâkıye sünbülü verecektir. M.)(Sizlere müjde! Mevt: İdam değil, hiçlik değil, fena değil, inkıraz değil, sönmek değil, firâk-ı ebedî değil, adem değil, tesâdüf değil, fâilsiz bir in'idam değil; belki, bir Fâil-i Hakîm-i Rahim tarafından bir terhistir, bir tebdil-i mekândır. Saadet-i ebediyye tarafına, vatan-ı aslîlerine bir sevkiyattır. Yüzde doksandokuz ahbabın mecmaı olan âlem-i berzaha bir visal kapısıdır. M.)

• MEVTA

  Ölüler. Ölmüşler. Cenâzeler.

• MEVTA'

  Ayağın bastığı yer.

• MEVTAÎ

  Ölü gibi, ölüye benzer.

• MEVT-ALUD

  f. Ölüm gibi. Ölümlü. Korkunç. Ölü gibi.

• MEVTAN

  (Mevetan) Cansız. * Baygın.

• MEVTIN

  (C.: Mevatın) Yerleşip oturulan, yurt edinilen yer.

• MEVTÎ

  Ölümle ilgili, mevte ait.

• MEVT-İ AHMER

  Kızıl ölüm. Kanlı ölüm. Öldürülmek. * Tas: Nefse karşı koymak.

• MEVT-İ EBYAZ

  Ani ölüm. * Açlık.

• MEVT-İ ESVED

  Boğazı sıkılmak veya suya atılmak suretiyle husule gelen ölüm.