Z Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. Z Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• ZÎ-HASSE

  Duygulu, duygu sâhibi, hisseden.

• ZÎ-HAŞMET

  Haşmet sahibi, haşmetli.

• ZÎ-HAYAT

  Hayatlı, hayata sâhip, canlı. (Bak: Hayat)

• ZİHBE

  (C. Zihâb) Yağmur katresi.

• ZİHİ

  f. Ne güzel. Ne iyi. Aferin.

• ZİHİ

  Şu, bu mânasına gelen müennes işaret zamiri.

• ZİHİN

  (Zihn) Anlama, bilme, hatırlama kuvveti. Anlama kuvvet ve istidadı. Hıfz kabiliyeti. (Bak: Dimağ)

• ZİHLAF

  Tehir etmek, sonraya bırakmak. * Uzaklaştırmak, ırak etmek.

• ZİHNEN

  Zihin ile, düşünerek, akıl ile.

• ZİHNÎ

  (Zihniyye) Zihinle alâkalı. Zihne âit.

• ZİHN-İ MAHDUD

  Dar zihin.

• ZİHNİYYÂT

  Zihne ait hususlar. Zihinle ilgili meseleler.

• ZİHNİYYET

  Düşünce. Düşünce yolu. * Anlayış. * Kafa.

• ZÎK

  Yaka kenarı.

• ZÎK

  (Bak: Dıyk)

• ZİKÂR

  (Zeker. C.) Erkekler.

• ZÎKARED GAZVESİ

  Zîkared, Gatafan diyarı civarında oniki mil mesafede bir kuyudur. Rivayete göre Medine ile Hayber arasında ve Şam yolu üzerindedir ve Medine'ye iki konak mesafededir. Bu Zîkared kuyusu yakınında yapılan gazaya Gabe Gazası da denilir, hicretin altıncı yılında rebiül-evvel ayında vuku bulduğu rivayet edilir.Hayberden üç gün önce bir takım Gatafan ve Fezare çapulcuları Resulullah'ın sağılan develerine yağmacılık etmeleri üzerine bu gaza vuku bulmuştur. İbn-i Sa'd, bu develerin yirmi tane olduğunu ve Gabe Korusu'nda yayılırken baskına uğradığını bildiriyor. (S.B.M.)

• ZİKE

  Silâh.

• ZÎ-KIYMET

  Kıymet sâhibi, kıymetli.

• ZİKİR-HÂNE

  Allah'ın çok çok zikredildiği yer. Mescid, câmi. Ehl-i tarikatın toplanıp Allah'ı zikrettikleri yer. Tekke.

• ZİKR

  (Zikir) Anmak, hatırlamak. Anılmak. * Allah'ı (C.C.) çok çok anıp azametini düşünmek ve esmâ-i hüsnâsını okuyup tefekkür etmek. * Kur'ân-ı Kerim'in bir ismi.(İ'lem eyyühel aziz! Tohum olacak bir habbenin kalbi yani içi delindiği zaman, elbette sünbüllenip neşvü nemâ bulamaz; ölür gider. Kezâlik, ene ile tâbir edilen enâniyetin kalbi, Allah Allah zikrinin şua ve hararetiyle yanıp delinse, büyüyüp gafletle firavunlaşamaz. Ve Hâlik-ı Semâvat ve Arz'a isyan edemez. O zikr-i İlâhî sâyesinde (ene) mahvolur...Zikreden adamın, feyz-i İlâhîyi celbeden muhtelif lâtifeleri vardır. Bir kısmı kalb ve aklın şuuruna bağlıdır. Bir kısmı da şuursuz, yâni şuurlara tâbi değildir. M.N.)

• ZİKRA

  Anma, hatırlama. * Nasihat, öğüt. * İbret. Örnek.

• ZİKR-ÂREND

  f. Zikreden. Anan.

• ZİKR-İ ALENÎ

  Aşikâr ve açıktan toplanıp Allah'ı zikretmek.

• ZİKR-İ CEHRÎ

  Yüksek sesle yapılan zikir.

• ZİKR-İ HAFÎ

  İçten ve kalbden yapılan gizlice olan zikir. Nakşilerin zikir şekli.

• ZİKR-İ KALBÎ

  Kalb ile yapılan, sessiz zikir.

• ZİKZAK

  Fr. Bir sağa ve bir sola doğru gidiş yapma.

• Zİ-L ECNİHA

  Çok cihetli, çok hususiyetli bulunan. * Kanatlar sahibi. * Çok taraflı.

• Zİ-L YED

  Fık: Bir malı elinde bulunduran. Bu malın hakiki sahibi olsun veya olmasın halen istediği şekilde kullanmakta bulunan kimse.

• ZİLAL

  (Zelil. C.) Hor ve hakir olanlar. Zeliller.

• Zİ'LEB(E)

  Deve kuşu. * Hızlı yürüyen dişi deve.

• ZİLHİCCE

  Hacca gitmenin içinde yapıldığı Arabi onikinci ay. Kurban bayramı, bu ayın onuncu gününe rastlar.

• ZİLKA'DE

  Arabi ayların on birincisi.

• ZİLL

  Yumuşaklık. * Kolaylık, âsanlık. * Davarın alışması.

• ZİLLE

  Orak kuşu denilen bir böcektir, orak vaktinde öter.

• ZİLLET

  Aşağılık, horluk, hakirlik, alçaklık.

• ZİLLET-İ NEFS

  Nefis alçaklığı.

• ZİLYE

  (C.: Zelâli) Büyük döşek.

• ZİLZAL

  Zelzele, sarsıntı.

• ZİLZAL SURESİ

  Kur'an-ı Kerim'in 99. suresidir. "Zelzele, İzâzülzile" sureleri de denir.

• ZİLZİL

  (C.: Zelâzil) Uzun etek.

• Zİ'M

  Ayıp.

• ZİMAL

  (Bak: Zemel)

• ZİMAM

  Ahd, söz, yemin, eman. * Hak. * Hürmet.

• ZİMAM

  Hayvan yuları. Yular.

• ZİMAM-DÂR

  f. Elinde yular tutan. * İdare eden. İdareci. İleri gelen. Bir işi elinde tutan.

• ZİMAR

  Irz, namus. Kişinin koruması kendi üzerine vâcib olan aile efradı.

• ZİMAR

  Deve kuşlarının sesi.

• ZİMEM

  (Zimmet. C.) Borçlar, zimmetler.