Z Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. Z Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• ZİMEMAT

  (Zimem. C.) Borçlar.

• ZİMMAR

  Deve kuşu sesi. * "Bağırmak, savt ve sada etmek" mânâsına mastar.

• ZİMMET

  Himayeyi te'min eden ittifak. * Borç. * Alâkalı. * Uhde. * Vicdan. * Mes'uliyet. * Üst. Üstte olan şey. * Koruma zorunda kalma.

• ZİMMET-DÂR

  f. Hazine sâhibi. Vergiyi alan, toplayan. Alacaklı.

• ZİMMÎ

  Anlaşma ile İslâm diyarında yaşaması kabul edilmiş, hayatı hıfzedilen gayr-ı müslim. Ehl-i zimmet.(Kâfir eğer zimmî olsa veya musalaha etse hakk-ı hayatı var diye usul-ü şeriatın bir düsturudur. Hem Mezheb-i Hanefiyede, ehl-i zimmeden olan bir kâfirin şehadeti makbuldür. Fakat fâsık, merdud-üş şehadettir, çünkü hâindir. L.)

• ZİMMİT

  Ağır başlı, ciddi, vakarlı kimse.

• ZİMR

  (C.: Ezmâr) Bahadır, kahraman, yiğit.

• ZİMZİM

  İri gövdeli deve.

• ZÎN

  f. Binek hayvanlarına vurulan eyer.

• Zİ-N NUR

  Nurlu, ışıklı. Parlak. * Bahtiyar.

• Zİ-N NUREYN

  İki nur sâhibi meâlinde cihar-ı yar-ı güzinden Hz. Osman'ın (R.A.) lâkabı. (Hazret-i Resul-ü Ekrem (A.S.M.) ile iki kat akrabalığı dolayısiyle) (Bak: Osman R.A.)

• ZİNA

  Haram ve büyük günah olan ve nikâhsız olarak yapılan cinsi münasebet.

• ZİNAB

  (Zeneb. C.) Kuyruklar.

• ZİNABE

  Her şeyin ardı, arkası.

• ZİNAK

  Çene altının derisi. * Altından veya gümüşten yapılan ve kadınların boyunlarına taktıkları boğmak.

• ZİNAKÂR

  f. Zina eden, zâni.

• ZİNBAR

  Hafif, zarif, hazırcevap kimse. * Yük götürebilen eşek. * Büyük fare. * Çınar ağacına benzer bir ağaç.

• ZİNCAR

  Bir nevi balık.

• ZİNDAN

  f. Karanlık, yeraltı hapishânesi. Sıkıntı ve karanlık yer.

• ZİNDAN-I ATÂLET

  Atâlet zindanı. (Bak: Himmet)

• ZİNDANÎ

  (C.: Zindaniyân) Zindanlık. Zindana kapatılmış suçlu. * Zindan muhafızı. Zindancı.

• ZİNDE

  f. Dinç, diri, canlı. * Güçlü, kuvvetli.

• ZİNDE-BÂD

  f. Yaşasın, çok yaşa, sağ ol.

• ZİNDE-DÂR

  f. Gece uyumayan, uyanık kalan.

• ZİNDE-DİL

  f. Kalbi diri olan, uyanık.

• ZİNDE-GÎ

  f. Canlılık, zindelik, dirilik.

• ZİNDIK

  (Zındık) Dinsiz, imansız. Müşrik. (Bak: Zendeka)

• ZİNE

  Düzgün. * Libas, elbise.

• ZİNET

  Süs. Bezek. Kadınlara mahsus kıymetli eşya.(Her bir çiçekte, her bir meyvede bir mizan ve o mizan bir intizam içinde ve o intizam, tazelenen bir tanzim ve tevzin içinde ve o tevzin ve tanzim bir zinet ve sanat içinde ve o zinet ve san'at, manidar kokular ve hikmetli tadlar içinde bulunduğundan; her bir çiçek o ağacın çiçekleri adedince Hakem-i Zülcelâl'e işaretler ediyor. L.)

• ZİNFİLECE

  (Zinfelîce) Zenbile benzer bir nesne.ZİNHAR $ f. Sakın, aslâ, kat'iyyen, olmaya, aman. * Elbette.

• ZİNHARHÂR

  f. Sözünde durmayan adam. * Aman dileyen.

• ZİNKÎR

  Tırnak kesintisi.

• ZİN-PUŞ

  Eyer örtüsü.

• ZİR

  f. Alt, aşağı.

• ZİR

  (C.: Zire) İnce kiriş. * Kadınlar sohbetini seven kişi.

• ZİR Ü ZEBER

  Altüst, karmakarışık, darmadağın.

• ZİRA

  f. Çünkü. Ondan ki, şundan, şu sebepten ki.

• ZİRA'

  El, kol uzunluğu. Yirmidört parmak uzunluğu. Arşın. * Bir kolun dirseğinden orta parmak ucuna kadar uzunluk ölçüsü. (75-90 cm. kadar) * Gökte ayın menzillerinden birisi. * Tulum. İçine peynir veya su, yağ gibi şeyler konan deriden kap.

• ZİRAAT

  Çiftçilik, ekincilik.

• ZİRABE

  Keskinlik.

• ZÎ-RAHM

  Nesebî akraba.

• ZİRAÎ

  Çitfçiliğe ait. Ziraate dair, onunla alâkalı.

• ZİRAYE

  Hışım etmek, hiddetlenmek, kızmak.

• ZİR-BEND

  f. Kayış, kuşak, kemer.

• ZİREK

  f. Anlayışlı, uyanık, zeyrek.

• ZİREKÎ

  f. Uyanıklık, zeyreklik, anlayışlılık.

• ZİRFİN

  (C.: Zerâfin) Kapı halkası.

• ZİR-İ ZEMİN

  Yeraltı.

• ZİRİBA'

  Belâ, zahmet.

• ZİRİN

  f. Alttaki, aşağıdaki.