Z Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

1. Anasayfa
2. Osmanlıca Sözlük
3. Z Harfi İle Başlayan Osmanlıca Kelimeler

• ZAMA

  Diş etinin kanının az olması.

• ZAMA'

  Susuzluk.

• ZAMAİM

  (Zamime. C.) İlâveler, ekler. Artırmalar.

• ZAMAİR

  (Zamir. C.) Zamirler. Bir şeyin iç yüzleri. * İsim yerine kullanılan kelimeler.

• ZAMAİR-İ ŞAHSİYYE

  Şahıs zamirleri. " Ben, sen, o" gibi isim yerine geçen kelimeler. (Bak: Şahıs zamiri)

• ZAMAN

  Kefil olma, kefillik. Bir şeyin mislini veya değerini vermek üzere zarara karşı kefil olma, garanti.

• ZAMAN

  (Bak: Zeman)

• ZAMANET

  Kötürümlük.

• ZAMAN-I AMEL

  Üzerine alma. Deruhde etme. İltizam.

• ZAMAN-I RÜCU'

  Huk: Cayma tazminatı. Vadinden dönme tazminatı.

• ZAMİH

  Somak ağacı. ("Tadım" da denir)

• ZAMİLE

  (C.: Zevâmil) Yük hayvanı. * Küçük yük.

• ZAMİME

  Ek, ilâve. Artırma, katma, ekleme.

• ZAMİN

  Hasta ve kötürüm kimse.

• ZAMİN

  Tazmin eden. Kefil olan.

• ZAMİN

  Ödeyen. Kefil. Tazmine mecbur olan.

• ZAMİR

  Bir şeyi gizlemek. * İç. * Huk: Bir şeyin iç yüzü. * Niyet. * Vicdan. Kalb. * Gaye. * Gr: Mütekellim, muhatab ve gaibe delâlet eden ve bunların makamına kaim olan rumuzat harfleri ve harf terkiblerinin her biri. (Ben, sen, o; ene, ente, hüve gibi) ismin yerini tutan kelime.

• ZAMİR

  Düdük çalan. Ney çalan. Ney-zen.

• ZAMİR-İ FİİLÎ

  Gr: Geçmiş zaman fiillerinin sonuna gelen -dim, -din, -Di, -dik, -diniz, -diler... gibi eklerdir.

• ZAMİR-İ İZAFÎ

  Gr: Muzâfların sonuna gelen -im, -in, -i, -imiz, -iniz, -leri gibi eklerdir.

• ZAMİR-İ MÜTEKELLİM

  Mütekellim zamiri, yani konuşanın isminin yerini tutan zâmir. ("Ben" gibi)

• ZAMİR-İ NİSBÎ

  Gr: İsimlerin sonuna gelen, -im, -sin, -dir, -iz, -siniz, -dirler gibi eklerdir.

• ZAMİR-İ ŞAHSÎ

  Gr: Şahıs gösteren ve şahısların ismi yerine kullanılan zamirler; Ben, sen, o, biz, siz, onlar gibi. (Bak: Şahıs zamiri)

• ZAMM

  Bir şeye bir şeyi ekleme. Artırma. Katma. Fazla olarak verme. * Kenarlarını bitiştirme. *Gr: Bir harfin zammeli (ötreli) okunuşu.

• ZAMME

  Ötre o, ö, u, ü, diye okunan harfin harekesi.

• ZAMME-İ MAKBUZE-İ HAFİFE

  (Ü) sesini veren zamme.

• ZAMME-İ MAKBUZE-İ SAKİLE

  (U) sesini veren zamme.

• ZAMME-İ MEBSUTA

  O sesi.

• ZAMME-İ MEBSUTA-İ SAKİLE

  (O) sesini veren zamme.

• ZAMMETÂN (ZAMMETEYN)

  İki zamme.

• ZAMPARA

  (Aslı "zenpare"dir) Kadınlar peşinde dolaşan ahlâksız erkek.

• ZAMYA

  Yufka dudaklı. * Yufka kapaklı. * Dişinin etleri boz olup kanı az olan kimse.

• ZAMYAN

  Palamut ağacına benzer bir ağaç. (Necid bölgesinde olur.)

• ZAMZAM

  (C: Zamâzim) Büyük ve kuvvetli arslan. * Gadaplı ve kızgın kimse.

• ZAN

  Ayıp.

• ZAN

  (Bak: Zann)

• ZA'N

  Göçmek.

• ZANBUR

  (Bak: Zünbur)

• ZANGOÇ

  (Ermenice) Kilisenin hizmetlerini gören ve çan çalan kimse.

• ZANİ(YE)

  Zina eden. Meşru olmayan nikâhsız cinsî münasebette bulunan.

• ZANİN

  Suç işlediği zannedilen kimse. Töhmetli, suçlu kimse.

• ZANİN

  Cimri, bahil ve hasis olan.

• ZANİYE

  (Bak: Zani)

• ZANK

  Dar yer. Dar şey. * Darlık, sıkıntı.

• ZANKÂ'

  (Bak: Dankâ')

• ZANN

  şüphe. Zannetmek, samak. Sezme.

• ZÂNN

  Zanneden. Sanan. Zannedici.

• ZANN-I GALİB

  Kuvvetli, hakikate en yakın olan zann. (Bak: Su-i zan)

• ZANN-I KABUL-Ü CUMHUR

  Bir hükmün doğruluğunu ekseri müçtehidlerin ve ehl-i reylerin zann derecesinde, yani kuvvetli ihtimal ile kabul etmeleri.(Ümmeti da'vetle teşri' edemez, fehmi şeriatten olur; lâkin şeriat olamaz. Müçtehid olabilir, fakat müşerri' olamaz.İcma' ile cumhurdur, sikke-i şer'i görür. Bir fikre davet etmek zann-ı kabul-ü cumhur, şart-ı evvel oluyor.Yoksa, davet bid'attır; reddedilir, ağzına tıkılır; onda daha çıkamaz... Lemeât)

• ZANNÎ

  Zanna ait, zanna dâir ve müteallik.